Nieuws

Welke gevolgen kunnen uitgelekte naaktfoto’s of video’s hebben voor een echtscheiding?

Hét gespreksonderwerp van deze week waren ongetwijfeld de talrijke naaktfoto’s en -filmpjes van een aantal mannelijke B.V.’s die duidelijk buiten hun wil waren gelekt, druk werden gedeeld via Whatsapp en vervolgens viraal gingen op het internet.

Als verregaande inbreuk op de privacy een complete nachtmerrie voor de betrokkenen, die men zijn ergste vijand niet toewenst.

In de beperkte persartikels die hierover verschenen, werd terecht benadrukt dat je strafbaar bent wanneer je andermans naaktbeelden verspreidt zonder zijn of haar toestemming, en zelfs gevangenisstraffen riskeert. Ook wanneer het slachtoffer de beelden zelf heeft gemaakt of ermee akkoord ging. Wetgeving die vooral een strengere bestraffing van ‘sexting‘ onder minderjarigen beoogde, maar ook hier van toepassing is.

In andere artikels werd dan weer uitgelegd dat het IT-gewijs quasi onmogelijk is deze beelden ooit nog van het internet weer weg te krijgen, of de verspreiding via media zoals Whatsapp tegen te gaan.

Maar de vraag die op veel lippen brandt is: welke gevolgen kunnen deze beelden hebben voor een echtscheiding ?

Recent kwam dit nog pijnlijk in het nieuws in de echtscheidingsprocedure van één van de machtigste en bekendste mensen ter wereld. Jeff Bezos, oprichter van Amazon, bleek een naaktfoto van zichzelf naar een minnares te hebben gestuurd die uitlekte … met verregaande gevolgen… Het bleek de start van een echtscheidingsprocedure die zijn echtgenote Mackenzie plots katapulteerde naar de eerste plaats op de lijst van rijkste vrouwen ter wereld.

Maar hoe zit dat in het Belgisch recht ?

Jarenlang was ons echtscheidingsrecht gebaseerd op het ‘schuld’ principe.

Als men kon aantonen dat het huwelijk op de klippen liep door de ‘schuld’ van de andere partij, dan had dit grote gevolgen.
De meest courante ‘gronden tot echtscheiding’ waren:

• een overspelige relatie (overspel was zelfs tot eind jaren 80 een misdrijf waarvoor men vervolgd kon worden)
• slagen en verwondingen
• verbaal of fysiek geweld

Filmpjes of foto’s die wezen op een overspelige relatie konden dan als bewijs dienen. Maar ook seksueel getinte foto’s zonder expliciet bewijs van overspel werden toen vaak als ‘overtuigingsstuk’ bij het dossier gevoegd om de rechtbank te overtuigen van het ‘wangedrag’ of gebrek aan moraliteit van de partner. De enige voorwaarde was dat het bewijsmateriaal niet onrechtmatig verkregen was (bijvoorbeeld door hacking van de computer van je partner).

Degene die door de rechtbank als schuldige werd aangeduid, moest grote gevolgen dragen. Men zag dit als een ‘contractbreuk’ en als boete moest men vaak quasi levenslang een alimentatie aan de andere partner blijven betalen die de ‘onschuldige partner’ in staat moest stellen dezelfde levensstandaard te blijven hanteren als tijdens het huwelijk.  Daarnaast verloor men ook de huwelijksvoordelen die in het huwelijkscontract waren opgenomen.

Gelukkig is het echtscheidingsrecht al geruime tijd hervormd en heeft men dit ‘schuld’-principe overboord gegooid. Alimentatie staat nu volledig los van de oorzaak van de breuk en wordt nu eerder op economische gronden toegekend om een financieel onevenwicht tussen de partners te compenseren.

Om te kunnen scheiden moet men dus al lang geen ‘fout’ meer aantonen, men moet nu enkel aantonen dat het huwelijk ‘onherstelbaar ontwricht’ is.

Dit kan omwille van drie redenen het geval zijn:

1. Er worden zodanig ernstige feiten aangetoond die een onmiddellijke ontbinding van het huwelijk verantwoorden
2. Men vraagt de echtscheiding aan en de andere partner gaat akkoord, waarna de echtscheiding reeds na drie maanden kan worden uitgesproken
3. Men vraagt de echtscheiding aan en de andere partner weigert, waarna de rechtbank het huwelijk na één jaar feitelijke scheiding zal ontbinden

Uitgelekt beeldmateriaal waaruit onomstotelijk gedragingen blijken die in een huwelijk werkelijk niet door de beugel kunnen, zou dus effectief in het eerste geval tot een echtscheiding kunnen leiden, maar heeft niet meer de verregaande negatieve gevolgen zoals in het verleden.

Het zal dan ook de rechter zijn die moet oordelen of de feiten ernstig genoeg zijn en voldoende bewezen. Juist omdat een echtscheiding al op drie maanden kan worden uitgesproken als beiden akkoord zijn met de scheiding, vermijdt men liever dit soort van beschamende discussies, te meer daar het niet meer relevant is wie als ‘schuldige’  voor de breuk wordt aangewezen.

Er is evenwel nog één aspect waarin de ‘schuldvraag’ nog speelt. Indien één van de echtgenoten van de andere een alimentatie na echtscheiding vraagt, dan kan de rechtbank dit weigeren indien vaststaat dat de echtgenoot die dit vordert, zélf aan de basis ligt van de echtscheiding door foutief gedrag.  Dit zou bijvoorbeeld het geval kunnen zijn indien de vragende partij op beeldmateriaal overspel pleegt of seksueel grensoverschrijdend gedrag vertoont. Maar ook het tegenovergestelde kan het geval zijn:  een echtgenoot die expliciet beeldmateriaal van de echtgenoten, buiten de wil van de partner publiek heeft gemaakt, gaat evenzeer in de fout en kan hier zelfs strafrechtelijk voor worden vervolgd.

Kunnen de beelden ook gevolgen hebben voor de regeling voor de kinderen?

Bij de beslissing over het ouderlijk gezag of de omgangsregeling speelt de reden van de breuk tussen de ouders in principe totaal geen rol. Hier gaat de rechtbank de best mogelijke regeling zoeken in het belang van de kinderen. Maar wanneer uit het uitgelekte beeldmateriaal werkelijk zaken zouden blijken die grensoverschrijdend zijn, dan is het uiteraard wel mogelijk dat de rechtbank daar rekening mee houdt bij de beoordeling van de ouderlijke capaciteiten van de ouder in kwestie en de kinderen aan de andere ouder toewijst of voorwaarden oplegt.

De conclusie is dan ook:

Dergelijk beeldmateriaal kan effectief ook op het vlak van het familierecht schadelijke gevolgen hebben, maar gelukkig niet meer zo desastreus als onder gelding van de oude wetgeving.