Van welke wettelijke bescherming geniet u als investeerder van cryptovaluta?

De afgelopen jaren werd cryptogeld of cryptocurrency, een bijzonder populaire investering. Personen beleggen massaal in verschillende soorten van virtuele munten (bijvoorbeeld: Bitcoin, Ethereum, Ripple, Monero,…). Volgens een studie van het Cambridge Center for Alternative Finance, is het aantal gekende investeerders in een periode van 2 jaar gestegen van 35 miljoen naar 101 miljoen.[1]

Cryptovaluta kenmerken zich door hun zeer sterk fluctuerende waarde. Zo crashte de Bitcoin en andere cryptovaluta in het jaar 2018 waardoor de totale kapitalisatie van alle cryptomunten zakte van 800 naar 200 miljard dollar.[2]

Als belegger is het altijd zeer belangrijk dat u begrijpt in wat u investeert. Daarnaast dient u op de hoogte te zijn van welke rechten en garanties u geniet. Dit geldt zeker indien u overweegt om te investeren in risicovolle producten zoals virtuele munten.

Wat is een virtuele munt?

In essentie is een virtuele munt een soort van computercode waar mensen een bepaalde waarde aan hechten. Virutele munten komen in tegenstelling tot euro’s of andere klassieke munten niet fysiek in uw portemonnee terecht. Deze munten vind je terug in een elektronische “wallet”.

Daarnaast worden ze niet uitgegeven door een centrale bank, maar gecreëerd door gebruikers die ingewikkelde computercodes ontcijferen op een gedecentraliseerd systeem. Dit noemt men “mining”.

Voor deze ontcijfering krijg je dus een virtuele munt in de plaats. Intussen zijn de berekeningen zo complex geworden dat je hiervoor over een enorme computerkracht moet beschikken. Zo slorpten de zes meest gebruikte cryptovaluta in het jaar 2018 tussen 52 en 111 terrawattuur op. Dat komt gemiddeld neer op het totale energiegebruik van België in datzelfde jaar.[3]

Afgezien van “mining” verwerft men virtuele munten via verscheidene handelsplatformen (zoals bijvoorbeeld Coinbase of Kraken).

Wat bepaalt de waarde van een virtuele munt?

De waarde van de cryptomunt hangt af van het potentieel om als veilig en bewijskrachtig betaalmiddel te fungeren. We mogen immers niet vergeten dat een virtuele munt niet enkel en alleen een belegging betreft, maar ook gebruikt kan worden als betaalmiddel. Een virtuele munt is geen wettelijk betaalmiddel. Een persoon kan daarom niet gedwongen worden om een betaling in virtuele munten te aanvaarden.

Een grotere vraag naar een bepaalde virtuele munt, m.a.w. een grotere bereidheid van personen om goederen/diensten/klassiek geld over te dragen in ruil voor de virtuele munt, impliceert dat de waarde van de virtuele munt in positieve zin zal toenemen.

Juridische reglementering van een virtuele munt

Juridisch omschrijft men een virtuele munt als een onlichamelijk digitaal actief zonder intrinsieke waarde dat geen aanspraak vertegenwoordigt op een aanwijsbare (rechts)persoon.[4]

Cryptomunten kunnen dus onderscheiden worden van andere activa die hun waarde (deels) ontlenen aan een aanspraak op een (rechts)persoon. Bijvoorbeeld: aandelen, obligaties en derivaten.

Deze verplichtingen garanderen dat u als investeerder voldoende beschermd bent

In de veelheid van financiële wetgeving zijn er twee wettelijke akten zeer relevant voor de bescherming van de individuele belegger:

  • MIFID II
  • Prospectusverordening

MIFID II

MIFID II betreft een Europese Richtlijn die de verstrekkers van beleggingsdiensten verschillende verplichtingen oplegt. Zo dienen deze de individuele investeerder op voorhand:

  • voldoende te informeren
  • een onderzoek te verrichten of de concrete belegging wel geschikt is voor de investeerder
  • op regelmatige basis verslag uit te brengen.

Deze verplichtingen garanderen dat u als investeerder voldoende beschermd bent.

De Prospectusverordening

De Prospectusverordening stipuleert dat een onderneming die effecten wenst aan te bieden aan het publiek, gehouden is om een prospectus op te stellen. Dit document verschaft de investeerder informatie aangaande de doelstellingen en vooruitzichten die de onderneming heeft.

Zo kan de belegger op een geïnformeerde manier beslissen of hij al dan niet wenst te investeren in het financieel instrument.

Een virtuele munt is geen financieel instrument

Beide wetgevende akten zijn van toepassing op financiële instrumenten. Een instrument kan men zien als het middel dat een investering mogelijk maakt. Dit middel dient te worden onderscheiden van het eigenlijke voorwerp van de investering.

Zo kan men bijvoorbeeld vastgoed of goud aankopen als investeringsobject, maar zijn deze activa zelf geen (financiële) instrumenten. Aandelen van een vennootschap dat in vastgoed investeert, zijn daarentegen wel financieel instrumenten.

Eigenlijke investeringsobjecten impliceren geen aanspraak ten aanzien van een (rechts)persoon en kwalificeren bijgevolg niet als instrument. Gelet op het feit dat een eigenaar van virtuele munten geen aanspraak kan doen gelden ten aanzien van een entiteit, vallen deze buiten het toepassingsgebied van de MIFID II en de Prospectusverordening.[5] Deze stelling wordt bijgetreden door het FSMA.[6]

“Tot op heden zijn virtuele munten aan geen enkele financiële reglementering onderworpen.”

Personen die bijgevolg investeren in cryptovaluta kunnen niet terugvallen op voormelde beschermingsmechanismen. Daarnaast heeft u geen enkele garantie dat u uw virtuele munten kunt recupereren in het geval dat uw account (wallet) of het handelsplatform wordt gehackt.

U mag als belegger het risico van cryptovaluta niet onderschatten

Afgezien van het feit dat de waarde van een virtuele munt zeer sterk fluctueert doorheen de tijd, hetgeen zware financiële verliezen tot gevolg kan hebben, geniet u tevens van geen enkele wettelijke bescherming.

Enige voorzichtigheid is daarom geboden. Zoals wereldbefaamde investeerder Warren Buffet stelde: “risk comes from not knowing what you’re doing.”

Nog bijkomende vragen?

Aarzel dan niet om de experten van het team ondernemingsrecht te contacteren!

Contacteer ons

 

Bronvermelding

 

*1 A. Blandin, Dr. G. Pieters, Y.Wu, T. Eisermann, A. Dek, S. Taylor and D. Njoki, 3rd Global Cryptoasset Benchmarking Study, University of Cambridge, 2020, 45.
*2 M. Rauchs, A. Blandin, K. Klein, Dr. G. Pieters, M. Recanatini, B. Zhang, 2nd Global Cryptoasset benchmarking study, University of Cambridge, 2018, 10.
*3 De tijd 
*4 E. Callens en L. Van Coillie, “Cryptomunten in het financieel recht : geen regulering in afwezigheid van enige aanspraak jegens een aanwijsbare (rechts)persoon?,” in Cryptomunten juridisch ontsloten, M. Delanote and P. Waeterinckx, (Eds.), Intersentia, 2020, 41.
*5 E. Callens en L. Van Coillie, “Cryptomunten in het financieel recht : geen regulering in afwezigheid van enige aanspraak jegens een aanwijsbare (rechts)persoon?,” in Cryptomunten juridisch ontsloten, M. Delanote and P. Waeterinckx, (Eds.), Intersentia, 2020, 66-69.
*6 FSMA

Meer artikels over ondernemingsrecht

Laatste Nieuws Update

Deze maand zijn er veel scheidingen. Experts geven 8 adviezen. "Het is de back to reality maand" September is scheidingsmaand. Hoe komt het dat we...

Lees verder

Consumentenwetgeving: wat bij de aankoop van een paard?

Op 1 juni 2022 trad in België een nieuwe consumentenwetgeving in werking als gevolg van twee nieuwe Europese richtlijnen. Deze nieuwe wetgeving heeft ook invloed...

Lees verder