Nieuws

Nationale registers voor gerechtsdeskundigen en vertalers/tolken in een streven naar garantie voor kwaliteit en onpartijdigheid

Om een kwaliteitsvolle justitie tot stand te kunnen brengen, is het noodzakelijk dat er de nodige garanties worden voorzien aangaande de kwaliteit, onpartijdigheid en transparantie met betrekking tot de inzetbaarheid van de door Justitie in het kader van een procedure aan te stellen gerechtsdeskundigen en/of gerechtelijk beëdigd vertalers, tolken en vertalers-tolken.

De wet van 10 april 2014 (B.S. 1 december 2016) bepaalt de oprichting van 2 nieuwe Belgische nationale registers, zijnde één voor gerechtsdeskundigen en één voor beëdigd vertalers, tolken en vertalers-tolken.

Deze nationale registers hebben een dubbele doelstelling, met name een kwaliteitsgarantie van de professionele vaardigheden van de gerechtsdeskundigen en beëdigde vertalers, tolken en vertalers/tolken en transparantie aangaande wie inzetbaar is.

Dergelijk centraal register komt tegemoet aan de kwaliteitsvereisten en de objectivering bij de aanstelling van gerechtsdeskundigen en gerechtelijk beëdigd vertalers, tolken en vertalers-tolken.

De titel van gerechtsdeskundige, vertaler, tolk wordt een kwaliteitslabel voor elke gerechtsdeskundige, beëdigd vertaler, tolk en vertaler-tolk die door Justitie kan worden aangesteld. Enkel zij die zijn opgenomen in de nationale registers zijn gemachtigd om de titel van gerechtsdeskundige of gerechtelijk beëdigd vertaler, tolk of vertaler-tolk te voeren.

Enkel de personen die opgenomen zijn in het nationaal register kunnen door de Hoven en Rechtbanken worden aangesteld en enkel zij zijn bevoegd om gerechtelijke opdrachten te aanvaarden en uit te voeren

In een beperkt aantal uitzonderlijke gevallen – urgentie, bij gebrek aan deskundigen of vertalers, tolken met de juiste specialisatie in het nationaal register of wanneer de specialisatie niet is voorzien in het nationaal register – kan Justitie iemand aanstellen die niet opgenomen is in het nationaal register.

Deze wet is in werking getreden op 1 december 2016.

De registratie gebeurt in 2 fasen. In eerste instantie kunnen degene die reeds vóór 1 december 2016 actief waren als gerechtelijk beëdigd vertaler, tolk of vertaler-tolk of gerechtsdeskundige zich registreren in het tijdelijk nationaal register en dit vanaf 25 november 2016.

Vanaf maart 2017 gebeurt de registratie op basis van de vereiste documenten in het definitief nationaal register. Vanaf deze datum kunnen tevens nieuwe kandidaten, die nog niet werkzaam waren voor Justitie op 1 december 2016, zich ook laten registreren.

Na de registratie in het definitief nationaal register verkrijgt de ingeschrevene een identificatienummer en een legitimatiekaart.

De legitimatiekaart moet terug worden ingeleverd ingeval van stopzetting van de activiteiten. Alsdan wordt tevens het identificatienummer geschrapt.

De resultaten van de invoering van de nationale registers en het bekomen van een effectief kwaliteitslabel voor gerechtsdeskundigen en gerechtelijk beëdigde vertalers, tolken en vertalers-tolken zal in grote mate afhangen van de bruikbaarheid, werkbaarheid, het beheer en de controle en het up to date houden van deze registers. Bij gebreke hieraan zullen deze registers weinig of geen impact hebben op de kwaliteitsgarantie.

Het kader is er, het is thans aan alle actoren van Justitie om hiervan een succes te maken.